Maak jij je vaak zorgen om allerlei lichamelijke symptomen?
Ben je ervan overtuigd dat deze symptomen wijzen op een ernstige ziekte?
Ga je vaak op doktersbezoek vanwege je angst voor ernstige aandoeningen?
Dan neig je waarschijnlijk naar hypochonder gedrag.
Hypochonder gedrag is zo obsessief bezig zijn met allerlei lichamelijke symptomen dat men ervan overtuigd is aan een ernstige ziekte te lijden.
Bij hypochonder gedrag denken veel buitenstaanders aan aanstellerij. Een hypochonder voelt echter wel pijn en is echt wel bezorgd om zijn gezondheid.
In dit artikel kom je alles te weten over hypochonder gedrag en krijg je een antwoord op de vraag: ‘Wat is een hypochonder?’ Benieuwd om te weten of jij aan hypochondrie lijdt, lees dan aandachtig verder.
Doel van dit artikel: met dit artikel geef ik je enkele symptomen zodat je bij jezelf kunt controleren of je ook hypochonder gedrag vertoont. Bij hypochondrie speelt angst een grote rol en is het belangrijk om deze angst bij de kern aan te pakken. Hoe je dit het beste kunt doen leer je hier.
Wat is een hypochonder?
Een hypochonder is iemand die zich heel vaak zorgen maakt om zijn gezondheid. Typisch hypochonder gedrag is heel obsessief bezig zijn met het lichaam, met allerlei veranderingen en met symptomen die kunnen wijzen op een ernstige ziekte.
Hypochondrie kan verschillende vormen aannemen. Sommige hypochonders concentreren zich op een bepaalde ziekte. Zo is kanker een van de meest gevreesde ziektes van hypochonders.
Anderen denken dat ze aan de ene na de andere ernstige aandoening lijden, afhankelijk van de symptomen die ze ervaren, maar ook afhankelijk van de informatie die op hen afkomt.
In het algemeen spreekt men over hypochonder gedrag als je bezorgdheid minimaal zes maanden aanhoudt.
‘Hypochonder, wat is dat?’ hoor ik vaak van mijn cursisten. Veel buitenstaanders vragen zich af of hypochondrisch gedrag geen aanstellerij is of als hypochonders niet gewoon op zoek zijn naar aandacht.
Misschien heb jij ook allerlei klachten waarvan je overtuigd bent dat deze wijzen op een ernstige ziekte. Maar wanneer je dan op doktersbezoek gaat, blijkt er medisch gezien helemaal niets aan de hand. Hoe kunnen we dit verklaren?
Gene Weingarten, Amerikaans journalist, Pulitzer-prijswinnaar en auteur van het boek The Hypochondriac's Guide to Life – en zelf trouwens ex-hypochonder - omschrijft dit als volgt: ‘Buitenstaanders begrijpen niet dat de hypochonder zich niet verbeeldt dat hij pijn heeft, maar die pijn werkelijk voelt.’
Lijd je aan hypochonder gedrag, dan heb je echt wel pijn of vertoon je inderdaad wel bepaalde lichamelijke symptomen. Deze pijn en deze symptomen staan echter helemaal niet in verhouding tot de ernst van het eventuele probleem.
Een voorbeeld om dit te verduidelijken:
Je voelt je een beetje koortsachtig en hebt wat hoofdpijn. De meeste mensen staan hier niet zo lang bij stil. Ze checken hun temperatuur ’s morgens en ‘s avonds, rusten eens goed uit en nemen een paracetamolletje.
Als hypochonder is dit gevoel echter meteen de voorbode van een besmetting met het nieuwe Coronavirus. Je neemt om het kwartier je temperatuur en 37,1° doet je meteen al vermoeden dat je een ernstige koortsaanval krijgt.
Je concentreert je op de kleur van je keel en je probeert je te herinneren of deze er vorige week er net hetzelfde uitzag. Staat mijn keel nu een beetje rood? Zie ik daar witte puntjes achteraan in mijn keel? Even voelen of de klieren in mijn hals niet opgezet zijn.
Toch maar even bij de dokter langsgaan om een Covid-19 test uit te voeren want die collega die op minder dan anderhalve meter afstand stond heeft mij waarschijnlijk besmet. Oh nee... ik heb zeker en vast Corona!
Merk je het verschil?
Iedereen voelt zich wel eens niet zo lekker, maar een hypochonder gaat er meteen vanuit dat er iets ernstigs aan de hand is.
Volgens Professor Sako Visser, klinisch psycholoog/psychotherapeut en hoogleraar gezondheidszorgpsychologie aan de Universiteit van Amsterdam, lijdt een hypochonder aan een extreme angst voor ziekten en probeert deze angst als volgt te vermijden:
- Je controleert veelvuldig je lichaam
- Je zoekt geruststelling, zij het bij familie of vrienden, dokters of zelfs het internet
- Je vermijdt situaties en activiteiten die je angst voeden.
Denk jij ook vaak dat je ernstig ziek bent en vermoed je dat je ook hypochonder gedrag vertoont dan kan onderstaande lijst van symptomen je helpen om dit zeker te weten.
Symptomen bij hypochonder gedrag
#1: Je let voortdurend op je eigen lichaam
Als je lijdt aan hypochonder gedrag dan let je voortdurend op allerlei lichamelijke verschijnselen.
Dit kunnen symptomen zijn zoals hoofdpijn, buikpijn, krampen, opgezette klieren, pijn, verminderde kracht in je ledematen, enz.
Ook ben je extra alert op veranderingen van je lichaam. Zo merk je meteen een vlekje op als dit er vroeger niet was, je merkt meteen als je meer dorst hebt dan vroeger of als je net een verminderde eetlust hebt.
Hoe meer je je eigen lichaam in de gaten houdt, hoe meer lichamelijke verschijnselen of klachten je opmerkt. Deze bewijzen volgens jou dan weer dat er echt iets niet in orde is.
#2: Je voelt je angstig bij symptomen of klachten
De symptomen die je ervaart of de verschijnselen die je waarneemt doen je meteen aan een ernstige ziektes denken.
Hoe meer je op deze symptomen of verschijnselen let, hoe groter je angst voor een ziekte wordt!
Dit heeft natuurlijk als gevolg dat je steeds meer op deze klachten gaat letten en je angst voor een ziekte kan zelfs zo’n extreme vorm aannemen dat je hierdoor een angstaanval krijgt.
#3: Je gaat heel vaak of helemaal niet op doktersbezoek
Lijd je aan hypochonder gedrag, dan ga je ofwel vaak bij de dokter langs of mijd je net een bezoek aan de dokter uit angst voor een ernstige ziekte.
Ga je vaak bij de dokter langs, dan zoek je er eigenlijk vooral bevestiging in de ziekte die je denkt te hebben.
Als hypochonder zul jij eventjes gerustgesteld zijn, maar zul je je na een tijdje weer gaan concentreren op dezelfde – of andere symptomen en ervan overtuigd blijven dat je een ernstige ziekte hebt of zult krijgen.
Resultaat: een tweede of zelfs een derde doktersbezoek. Vindt je huisarts nog steeds niets, dan ga je vaak voor een tweede opinie of raadpleeg je een specialist.
Psychiatrisch onderzoek heeft uitgewezen dat hypochonders bevestiging zoeken, maar als deze bevestiging uitblijft ze dit aanvoelen als een afwijzing.
#4: Je vermijdt activiteiten en bepaalde situaties
Als hypochonder vermijd je vaak intense activiteiten.
Het zal je maar overkomen dat je een hartaanval krijgt tijdens een rondje hardlopen of een beroerte krijgt op een achtbaan.
Sommige hypochonders gaan zo ver dat ze ook bepaalde sociale situaties gaan vermijden. Zij vrezen dat er op feestjes of bijeenkomsten over ziekten zal gepraat worden waardoor ze zich op de symptomen van deze aandoeningen gaan concentreren.
#5: Dokter Google is je beste vriend
Hoe ben je op dit artikel terecht gekomen? De kans is groot omdat je op het internet zocht naar hypogonder gedrag.
Hypochonder gedrag wordt ook gekenmerkt door het voortdurend op zoek zijn naar symptomen en ziektes op het internet.
Je gaat op zoek naar een verklaring voor je lichamelijke klachten en je vertrouwt op het advies van dokter Google. Dit kan inderdaad geruststellend werken, maar kan ook net het omgekeerde effect hebben.
Als je bijvoorbeeld het woord hoofdpijn intypt, is de kans groot dat Google je meteen als zoekresultaat ‘hersentumor’ voorstelt. Dit heeft te maken met de populariteit van de woorden en helemaal niet met de kwaliteit van de artikels.
Wetenschappers hebben voor dit fenomeen trouwens een woord: cyberchondrie.
Hypochonder gedrag is niet alleen voor jezelf vervelend en uitputtend, maar ook je omgeving kan hieronder flink te lijden hebben.
Als hypochonder ben je steeds op zoek naar bevestiging en voor je bij een dokter terechtkomt heb je je problemen waarschijnlijk al bij familie of vrienden meermaals aangekaart.
Je zorgen delen kan eventjes voor opluchting zorgen, maar als na een tijdje je ongerustheid weer de bovenhand krijgt, dan zullen je naasten – hoe belangrijk je ook voor hen bent – niet altijd het nodige begrip hiervoor opbrengen.
Belangrijk is dan ook dat je zelf je angst overwint zodat hypochondrie je leven niet langer beheerst. Moeilijk denk je? Helemaal niet!
